All timeline events
Парламент МУ-ын 34 % эзэмшлийг тусгай нөөц ашигласны төлбөрөөр сольж, уурхайгаас ногдол ашиг авах 2041-д товлосон хугацааг нааш татах санал оруулав. Оюу Толгойн хэлэлцээрийг эргэн харах Ажлын хэсгийн зөвлөмжийн хариуд Тогтоол гаргаж түүнийг улам бэхжүүлж байна. ДМН ТББ-аас 2015 онд Дубайн 2015 оны гэрээг зохих журмын дагуу хийгээгүй гэж шүүх шийдвэрлэсэн үүнд нэмэр болж байна. [1]
Монгол улс банкны зохицуулалтаа цуцалсны дараагаар ОУВС-ийн Гүйцэтгэх захирлуудын зөвлөл 5-р сарын 24-нд 6 дахь зээлийн багцыг батлав.[1]
Рио Тинто үйлдвэрлэлийг төлөвлөж байснаас дор хаяж нэг жилийн дараа (2022 оны 5-р сараас 2023 оны 6-р сарын хооронд) эхлүүлэхээр төлөвлөж байгаа бөгөөд холбогдох зардал бараг 2 тэрбум доллараар нэмэгдэж магадгүй гэж мэдэгдэв.[1]
Хувьцаа эзэмшигчид Рио Тинто-г дэмжсэн ТУЗ-ийн гишүүдийн дахин сонгогдохыг эсэргүүцэж, Рио Тинтогийн хойшлуулалтаас болж хувьцааны үнэ 44% -иар буурсан гэж буруутгав.[1]
дэлгэрэнгүй…
Хөрөнгө оруулалтын гэрээний хэрэгжилтийг шалгахаар томилогдсон УИХ-ын ажлын хэсэг 3-р сард Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлд тайлангаа хүргүүлсэн. Энэ нь 2009, 2015 оны гэрээний дахин хэлэлцэж өөрчлөхийг зөвлөж байна. Ялангуяа 2015 оны Дубайн гэрээг парламент батлаагүй тул хүчин төгөлдөр эсэх нь эргэлзээтэй байна.
Таван Толгойн цахилгаан станцыг хөгжүүлэх зорилгоор Засгийн газар, Оюу Толгой ХХК-ийн хооронд цахилгаан эрчим хүчний эх үүсвэрийн гэрээ байгуулав. Дэлхийн хамгийн том нүүрсний орд болох Таван Толгойн нь анхнаасаа Айвенхоу, Рио Тинто нартай ОТХОГЦ-ийн нэг хэсэг байжээ.
Оюу Толгой нь эрчим хүчний эрэлт, Таван толгойн дөт байршил, ба ОТХОГ дахь эрчим хүчийг дотоодоос авах Монголын шаардлага зэргээр угаас холбоотой. Урьдчилсан гэрээнд 2014 онд гарын үсэг зурсан боловч цуцлагдсан.
Рио Тинтогийн дарга Саймон Томпсон 2018 оны 11-р сарын 26-ны өдөр: “Бид Монгол, Өмнөд Африкт нүүрсний эрчим хүчнээс хамааралтай холбоотой зарим бэрхшээлтэй тулгарч байна. Гэсэн хэдий ч, энэ хоёр тохиолдолд манай үйл ажиллагаа нь эдийн засаг, нийгмийн хувьд асар их ашиг авчрах бөгөөд харьцангуй ядуу буурай хоёр орны ядуурлыг бууруулахад гол үүрэг гүйцэтгэдэг. […]
Жишээлбэл, Монгол шиг улс оронд хөрөнгө оруулахдаа бид тэнд зуун жил ажиллахаар төлөвлөж байгаа тул манай франчайз компани нь ажилчид, орон нутгийн ханган нийлүүлэгчид, нутгийн иргэд, засгийн газартай удаан хугацааны түншлэлийн харилцаа тогтоохоос хамаарна гэдгийг бид мэдэж байна. ” [1]
Монгол Улсын сангийн сайд асан Сангажавын Баярцогт 4-р сарын эхээр Авлигатай тэмцэх газарт баривчлагдлаа. Энэ нь Швейцарийн холбооны шүүх Баярцогтын Швейцарийн банканд дахь 10 сая долларын дансыг хураах хууль ёсны шийдвэр гаргасны дараа тохиолдов; түүний 2009 онд Оюу Толгойн ХОГ-нд гарын үсэг зурсантай холбоотой байж болзошгүй мөнгө гэж үздэг аж.
Түүнчлэн тус улсын ерөнхий сайд асан хоёр хүнийг тус агентлаг саатуулаад байгаа юм. Тэднийг Оюу Толгой уурхай, 2009 онд Оюу Толгойн Хөрөнгө оруулалтын гэрээ, 2015 онд Оюу Толгой хоёрдугаар шатны далд уурхайн хөгжлийн санхүүжилтийн төлөвлөгөөтэй холбоотойгоор албан тушаалаа урвуулан ашигласан гэж буруутгаж байгаа юм.
Ихэнх хувьцаа эзэмшигч Sailingstone Capital нь илүү ил тод компанийн засаглалыг шаардаж, TRQ менежментийн хувьцаа эзэмшигч, оператор Рио Тинтоос хараат бус байдлыг эргэлзээтэй байгааг цохов. Үйл ажиллагааны зардал өндөр хэвээр байгаагаас хувьцаа эзэмшигчдийн ноогдол ашиг бага байгаатай холбоотой.
“Уул уурхайн татварууд” нийтлэл нь уул уурхайн аварга Рио Тинто болон Канадын охин компани болох “Turquoise Hill Resources”нар Люксембург, Нидерланд гэсэн хоёр татварын диваажинд шуудангийн хайрцгийн компаниудыг ашиглан Канадын 470 сая долларын татвараас зайлсхийх талаар тайлбарласан болно.
Оюу Толгой зэс, алтны уурхайн Хөрөнгө оруулалтын гэрээний нөхцөл нь Монгол Улсад 230 сая долларын татварын орлого алдахад хүргэсэн болохыг хэвлэлд бичсэн байна. Рио Тинтогийн татварын схемүүд нь Канад болон Монгол Улс нийт 700 орчим сая долларын татварын орлогын алдагдалд хүргэж байна.